Mały człowiek/Oczekiwanie

Wystawa Mały człowiek / Oczekiwanie jest pokazem fotografii dwóch artystek – Zofii Rydet, klasyczki polskiej fotografii i Julii Staniszewskiej, cenionej fotografki młodego pokolenia.
Wystawa inauguruje wieloletni projekt Fundacji Archeologia Fotografii p.t. Żywe Archiwa, którego celem jest wpisywanie historycznej fotografii w szerszy kontekst sztuki i kultury, poprzez reinterpretacje i nowe odczytania dokonywane przez artystów współczesnych.
Punktem wyjścia wystawy jest album Zofii Rydet p.t. Mały człowiek, zawierający kanoniczny już dzisiaj cykl fotografii dzieci, w opracowaniu graficznym Wojciecha Zamecznika. Z inicjatywy Rafała Lewandowskiego, w galerii Asymetria będzie można oglądać 40 prac z tego albumu. Wybór dokonany i zaaranżowany przez Julię Staniszewską jest zestawiony z jej inscenizowaną fotografią wykonaną w klinice leczenia bezpłodności. Fotografia ta nadaje pracom Rydet nowy, wyrazisty kontekst.   
     W roku 2011 przypada setna rocznica urodzin Zofii Rydet, a zarazem 50 lat, odkąd fotografka otworzyła swoją pierwszą indywidualną wystawę w Gliwicach (1961 r.). Pokazała wówczas fotografie dzieci wykonane w ciągu kilku lat w Polsce, Albanii, Bułgarii, Jugosławii i we Włoszech. W 1965 r. wydała album Mały Człowiek: ponad 140 fotografii dzieci ułożonych w 15 cykli tematycznych i opatrzonych fragmentami tekstów Janusza Korczaka. Książka weszła do historii jako jeden z najważniejszych albumów fotografii polskiej  xx. wieku. Jak mówiła Zofia Rydet w rozmowie z Wiesławą Wierzchowską „Pracując nad wystawą i albumem Mały człowiek, chciałam odrzucić stereotyp sielsko-anielskiego dzieciństwa, a pokazać dziecko z całą skomplikowaną wielokształtowością przeżyć i reakcji. I poprzez odpowiednie zestawy mówić o człowieku – bo jak mówił Korczak «w świecie dziecięcym dzieje się to wszystko, co dzieje się w brudnym świecie dorosłych»”. („Projekt“, 1979 nr 2)
 W późniejszej twórczości Zofii Rydet, przede wszystkim w seriach fotomontaży, wielokrotnie powraca temat macierzyństwa i oczekiwania. Właśnie ten wątek podejmuje Julia Staniszewska, w swojej specjalnie przygotowanej na wystawę pracy. Staniszewska nie fotografuje dzieci. Interesują ją dorośli, którzy chcą mieć dzieci. Kto dziś patrzy na nie z taką miłością jak Zofia Rydet? I dlaczego?
Na "Żywe archiwa" zaprasza Warszawa – kandydatka do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016.
W 2011 roku projekt finansowany dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zofia Rydet (1911–1997) Osobista i wielowymiarowa twórczość Zofii Rydet zaliczana jest do kanonu zarówno polskiej, jak i światowej historii fotografii. Już od momentu późnego debiutu — a sztuce w pełni poświęciła się dopiero po latach pracy w handlu — dała się poznać jako autorka znacznie wyprzedzająca panujące w Polsce tendencje.
Pierwszym dużym cyklem, zaprezentowanym na indywidualnej wystawie była seria obrazująca dzieci, p.t. Mały człowiek wpisująca się w nurt inspirowany steichenowską Rodziną człowieczą (Gliwice, 1961 r.). Cykl ten przyniósł autorce ogromny sukces i do dziś pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych w polskiej fotografii.
Pod koniec lat 60. fotografka zwróciła się ku metodzie fotomontażu. Ta technika pracy stała się jej bardzo bliska i Rydet tworzyła w niej do końca życia. Początkowo zestawiała fragmenty ludzkiego ciała ze starymi domami, wycinkami architektury i pejzażu. Z czasem coraz bardziej rozbudowała swoje kompozycje, kreując często odrealnione i bardzo osobiste wizje. Tak powstał oddzielny projekt Świat uczuć i wyobraźni, ułożony z 15 odrębnych części. Został on opublikowany w formie albumu w 1979 roku. Jedną z ciekawszych opowieści pt. Sentymentalna Ballada fotografka osnuła wokół banalnej historii wspólnego życia kobiety i mężczyzny, których emocje ukrywają wizerunki-maski — identyczne na każdym zdjęciu z cyklu.
Równolegle Rydet zajmowała się czystą fotografią, tworząc swój najważniejszy cykl: Zapis socjologiczny. Początki tej ogromnej serii, obejmującej tysiące negatywów, datowane są na rok 1978. Wówczas autorka zaczęła systematycznie dokumentować ludzi we wnętrzach starych chat. Układ kadru był zawsze podobny: przedstawiał gospodarza domu, siedzącego frontalnie na tle „najważniejszej” ściany, z rękoma ułożonymi na kolanach, a fotografię wykonywano szerokokątnym obiektywem. Cykl, pokazany po raz pierwszy w Gorzowie w 1979 roku, na tle konceptualnych prac znanych fotografów okazał się sensacją. Z czasem rozrósł się w odrębne podcykle –  fotografii ginących zawodów czy kobiet stojących na progach domów. Konsekwencja, systematyczność i wyjątkowe wyczucie tematu sytuują ten projekt w awangardzie światowej fotografii.
Od momentu debiutu Zofia Rydet w całości podporządkowała swoje życie pasji fotografowania. Brała udział w setkach wystaw zbiorowych, również poza granicami Polski. Odznaczona została wieloma wyróżnieniami i nagrodami, jej fotografie znajdują się w polskich i zagranicznych kolekcjach sztuki.

Julia Staniszewska (ur. 1978) 
Artystka wizualna, ma na swoim koncie wiele ciekawych projektów artystycznych, które z powodzeniem pokazywała w znaczących galeriach w Polsce i za granicą. Posługując się fotografią dokumentalną, artystka potrafi budować poetykę codzienności. Interesuje ją analiza tkanki urbanistycznej, otoczenia mieszkańców miast, życie ludzi w blokach. W swoich ostatnich pracach oswaja tematy trudne, często związane z doświadczeniem własnym i swoich bliskich.   
Wykorzystuje różne media – przede wszystkim fotografię, także instalację i rzeźbę.   
Absolwentka wydziału multimediów w Ecole Nationale Supérieure des beaux-arts w Paryżu. We Francji związała się z kolektywem artystów „des territoires“, z którym współpracowała w latach 2001-2005. Od 2005 roku mieszka i pracuje w Warszawie. Brała udział w wielu wystawach w Polsce i za granicą: m.in. w Luwrze: A côté rêve un sphinx accroupi w 2004, w Paryżu, w PROGR: A place I know well  w 2008, w Bernie,  w Zachęcie: Dokumentalistki w 2008 r, w Warszawie, w Teatrze Nowym: Nieodkryte/Niewypowiedziane w 2009 r. i w X Apartments w 2010 r. (współpraca z Marysią Stokłosą) w Warszawie, w CSW: Betonowe Dziedzictwo, Od Le Corbusiera do blokersów w 2007 r. w Warszawie.   
Współautorka galerii Witryna przy pl. Konstytucji w Warszawie i jej kuratorka w latach 2007-2009 (z Agnieszką Sural).
Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
 

Translate »