W nawiązaniu do programu Roku Awangardy 2017 Fundacja Archeologia Fotografii po raz pierwszy w galerii fundacji pokazuje wybór ikonicznych fotografii Zbigniewa Dłubaka z lat 1947-1950. Prace Dłubaka zestawione są ze współczesną serią autorstwa Basi Sokołowskiej pt. Ekwiwalenty 2017. Wystawa wpisuje się w realizowany przez FAF cykl pt. Żywe archiwa, otwierający dorobek uznanych artystów na współczesne odczytania.
Pokaz przywołuje zagadnienie abstrakcji fotograficznej, tematu trudnego do jednoznacznego nakreślenia, uwikłanego w złożoną relację fotografii z malarstwem, odnoszącego się do problematyki nieuchronnego związku fotografii z rzeczywistością.
Dłubak zaczął fotografować w 1946 roku, w trakcie pobytu w sanatorium gruźliczym w Otwocku. W kolejnych latach powstały najsłynniejsze fotografie artysty o tytułach zaczerpniętych z poematu Pablo Nerudy Serce Magellana, zaprezentowane na pierwszej wystawie indywidualnej Dłubaka w warszawskim Klubie Młodych Artystów i Naukowców w czerwcu 1948 roku, a później w wyborze na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w grudniu tego samego roku w Krakowie. Prace te były pierwszą ważną wypowiedzią artysty, zaangażowanego w tworzenie się języka sztuki nowoczesnej w powojennej Polsce. Nawiązujące do surrealizmu zdjęcia, operujące zestawieniami ostrego i nieczytelnego obrazu, balansujące na granicy abstrakcji i odniesień przedmiotowych, odsłaniały interesujące i nieznane obszary rzeczywistości.
W galerii FAF zostaną pokazane autorskie odbitki z lat 40. XX wieku oraz późniejsze, które Dłubak przygotował na wystawę w Muzeum Sztuki w Łodzi w 1995 roku. Wybór zamyka kilka mniej znanych odbitek z tej serii, odnalezionych dzięki opracowaniu archiwum artysty.
Cykle Dłubaka i Sokołowskiej dzieli 70 lat. Ekwiwalenty 2017, odnoszą się zarówno do prac Dłubaka, jak i do historii abstrakcji fotograficznej oraz relacji fotografii i malarstwa. Artystka w tytule przywołuje słynny cykl fotografii chmur Alfreda Stieglitza pt. Ekwiwalenty z lat 20. i 30. XX wieku, uznawany za jeden z pierwszych programowo wykorzystujących abstrakcyjne fotografie. Praca nad tym cyklem przypadała na okres intensywnego dialogu twórczego między Stieglitzem a jego żoną, malarką Georgią O’Keeffe, której praktyka artystyczna jest również ważnym odniesieniem dla twórczości Sokołowskiej.
Sokołowska używa bliskiej fotografiom Dłubaka, zawężonej „palety” półtonów, operuje nieostrością, przygląda się z bliska podobnie intrygującej, organicznej materii. Kłębiące się, wyłaniające z cienia „chmury” przybierają niepokojący, wręcz egzystencjalny ton (obecny zresztą w jej wcześniejszych pracach). Ekwiwalenty 2017, dedykowane Georgii O’Keeffe, należą do realizowanego od kilku lat cyklu pt. Hołd poświęconego istotnym dla Sokołowskiej artystkom. Wcześniejsze odnosiły się do twórczości Anny Atkins i Louise Bourgeois. Nawiązanie to odbywa się z niewidocznym na poziomie obrazu poczuciem humoru. To, co widzimy na zdjęciach, to przefotografowana sierść Manczu – psa artystki, chow chowa – ulubionej rasy także Georgii O’ Keeffe.
Zestawienie prac Sokołowskiej i Dłubaka stawia pytania o miejsce abstrakcji we współczesnej fotografii oraz możliwości i aktualność jej języka.
Wernisaż: 23.03.2017, godzina 18.00
Wystawa: 24.03.-28.04.2017
kuratorka: Marta Przybyło-Ibadullajev
Projekt wystaw współfinansuje Miasto Stołeczne Warszawa.
