Prace nad archiwum

Prace nad spuścizną Zbigniewa Dłubaka rozpoczęły się jesienią 2008 roku. Pierwszym działaniem było sprowadzenie części fotografii i dokumentów z Meudon do Warszawy, aby połączyć wszystko w jedną całość. Pierwsze przeglądanie spuścizny odbywało się w dawnym mieszkaniu artysty.

Przy porządkowaniu odbitek w wielu przypadkach istotne było, by zachować informację z oryginalnego opakowania oraz innych fotografii z danego pudełka. Dlatego czasami należało wykonać szczegółową dokumentację. Na zdjęciach wyjątkowe znalezisko: eleganckie pudełko z odbitkami z epoki, z najsłynniejszego cyklu Zbigniewa Dłubaka – eksperymentalnych fotografii z lat 1947-1950.

Bardzo duża część spuścizny Zbigniewa Dłubaka została sfotografowana przez Krzysztofa Pijarskiego, który zgodził się zrobić swój własny artystyczny projekt wokół spuścizny, jednocześnie wykonując jej bardzo ciekawą dokumentację.

Odbitki autorskie, po uporządkowaniu i posegregowaniu, zostały przepakowane w papierowe lub melineksowe obwoluty i włożone do bezkwasowych pudeł na fotografie. Następnie zostały zinwentaryzowane - każda otrzymała własną sygnaturę. W każdym pudełku znajduje się lista ze wszystkimi odbitkami z danego zbioru – zawiera ona wglądówkę, sygnaturę, tytuł, datę oraz informacje na temat stanu zachowania. Tak przygotowane odbitki zostały zeskanowane i udostępnione w bazie online FAF.

Negatywy szklane zostały wyjęte z oryginalnych opakowań, w których leżały niezabezpieczone i istniało ryzyko zachodzenia reakcji chemicznych pomiędzy negatywami. Każda szklana płytka została odkurzona oraz umyta po stronie nie pokrytej emulsją światłoczułą. Do mycia użyto roztworu wody i spirytusu rektyfikowanego z małą domieszką czystego acetonu. Wyczyszczone negatywy zostały opakowane w papierowe obwoluty i ustawione pionowo w archiwalnym pudełku. Oryginalne koperty są przechowywane w tym samym pudełku.

Jedną z pierwszych czynności przy pracy nad negatywami Zbigniewa Dłubaka było oddzielenie materiałów wykonanych na podłożu nitrocelulozowym. Wśród nich znajdowały się najcenniejsze negatywy – około 100 klatek pierwszych fotografii wykonanych przez artystę w 1947 i 1948 roku, czyli eksperymentalna seria pokazywana na wystawie indywidualnej w Klubie Młodych Artystów i Naukowców w Warszawie oraz na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie. Już w momencie objęcia opieką archiwum negatywy te były częściowo zdegradowane. Natychmiast została wykonana digitalizacja, każda klatka otrzymała ręcznie robioną papierową obwolutę, by oddzielić je od siebie i spowolnić proces degradacji. Dodatkowo, w związku z rangą materiału, zostały wykonane z negatywów barytowe odbitki. Próby wykonania analogowych kopii negatywów wypadły niezadowalająco.

Negatywy octanocelulozowe pakowane są w poliestrowe koszulki archiwalne lub w pergamin, również atestowany i dedykowany do materiałów archiwalnych. Płachty z negatywami przechowywane są w archiwalnych pudłach do fotografii.

Ogromną część spuścizny artystycznej po Zbigniewie Dłubaku stanowią dokumenty – maszynopisy i rękopisy, dokumenty zawodowe, zaproszenia na wystawy, dokumenty osobiste, korespondencja. Porządkowanie tej części trwało kilka lat. Właśnie zostało ukończone. Obecnie pełen spis dokumentów, zrobiony przez Ewę Witkowską, znajduje się na stronie fundacji AF. Każda teczka jest opisana oraz zawiera spis zawartości.